GERARD VAN HAL FOTOGRAFIE
DE LAATSTE FOTO
Al vanaf de middelbare schooltijd is het doel in mijn leven om “wijs te worden”. Waarmee ik eigenlijk bedoel dat ik het leven wil begrijpen. Nu ik de vijftig gepasseerd ben weet ik dat hoe meer weet, hoe minder ik begrijp. Toch blijft mijn nieuwsgierigheid. Mijn beroep is voor mij dan ook het uitgelezen excuus om van dichtbij mensen te mogen ontmoeten. Vaak is dat in het kader van een vrolijke gebeurtenis. Het komt ook voor dat de reden niet zo vrolijk is en alles te maken heeft met het laatste stadium van ons leven, de dood.
De vraag om een laatste portret. Deze vraag komt van een familielid, of van degene die dood gaat. Omdat ik weet hoe belangrijk deze foto’s over niet al te lange tijd zullen zijn vind ik deze opdracht altijd bijzonder. Op het moment dat ik dit schrijf schieten er ook weer talrijke herinneringen door mijn hoofd. Ik heb foto’s gemaakt van mensen waar ik naar toe ging omdat ze te ziek waren om te reizen. Mensen die met de ambulance met hun familie naar de studio kwamen. Maar ook fotosessies waar ik er pas tijdens de sessie er achter kwam wat er aan de hand was. Waarschijnlijk zijn dit de meest aangrijpende ontmoetingen, omdat ze altijd vol zijn van emotie. Vaak is de shoot zelf ook bijzonder. Soms worden emoties uitgesproken, soms blijft het bij kleine gebaren van verbondenheid. Soms vloeien er tranen en soms wordt er gelachen. Maar altijd weet iedereen dat dit een laatste keer is. Ik realiseer me telkens weer wat een voorrecht het is dat mensen me zo dichtbij laten komen en ik ben ervan overtuigd dat dit vertrouwen de foto’s ten goede komt. Ik beschouw het ook als mijn taak om in deze omstandigheden niet de kwetsbaarheid maar de liefde te laten zien.
Misschien is de whats-app die ik laatst van een klant kreeg toen haar vader was overleden wel de meest sprekende: “De foto’s die je van ons met onze vader hebt gemaakt waren al heel waardevol. Maar nu zijn ze nog duizend keer meer waard”.
De foto bij dit verhaal is van mijn moeder. Die bijna twee jaar geleden overleden is en die naast mijn monitor op de werktafel staat. De foto waar ik elke morgen goedemorgen tegen zeg.
